معرفی کتاب در تمنای باران: نگاهی بر آداب، رسوم و آیینهای باران خواهی در ایران و برخی نقاط جهانعلیرضا آقایی راد در کتاب در تمنای باران برخی از مهمترین و شاخصترین آدابورسومهای بارانخواهی در ایران و برخی از نقاط جهان را زیر ذرهبین نهاده و با نگاهی مردمشناسانه و فرهنگی اثری درخور و جذاب را پیشروی مخاطبان خود قرار میدهد.
درباره کتاب در تمنای باران:
انسان همواره نظر به بالا داشته و نگاهش به آسمان و پدیدههایی بوده که در آن خودنمایی میکنند. اجرام و پدیدههایی همچون ماه و خورشید و ستارگان و آذرخش و باران. زندگی انسان چنان با این پدیدهها گره خورده که هرگز نمیتوان آنها را از یکدیگر جدا کرد. آدمی از دیرباز برای تمامی پدیدههای طبیعی نیرویی فرای توانای خودش پنداشته، آنها را ایزدگونه فرض کرده و بر اساس ویژگیهای انسانی خویش، عاطفههای گوناگون را در این پدیدهها جلوهگر ساخته است.
شکی نیست که در این میان، هر نقصان و عیبی در پدیدههای طبیعی، به ویژه آبوهوا، تأثیری عظیم بر انسانها به جا خواهد گذاشت. علیرضا آقاییراد در کتاب خوشخوان خود، در تمنای باران، برخی از آدابورسومهای بارانخواهی را به تصویر کشیده و آیینی به قدمت تاریخ سرزمینمان را با مخاطبانش به اشتراک میگذارد. او خود بر این امر تاکید میورزد که هیچگونه ادعایی مبنی بر تألیف فردی نداشته؛ بلکه، آنچه پیشروی شماست حاصل سه سال مطالعه و پژوهش است که علیرضا آقاییراد آنها را از متون، پایاننامهها و مقالات گوناگون گرد هم آورده و در این اثر جمعآوری کرده است.
اثر حاضر با ترسیم تصویری از رسوم برکتخواهی در ایران، افق تازهای پیشروی علاقهمندان به تاریخ آدابورسوم ایران میگشاید که میتواند مقدمهای برای مطالعهی آثار جدیتر در این حوزه قرار میگیرد. ایزد باران و دیو خشکسالی، اسطورهی آب در شاهنامه، جایگاه آب در اسلام، مراسم قطع باران و بارانخواهی در میان ملل دیگر از جمله مواردیست که در این اثر خواندنی به آنها پرداخته شده است.
کتاب در تمنای باران مناسب چه کسانی است؟
اگر به کتابهای علوم اجتماعی و مطالعه در باب آدابورسوم شهرهای مختلف ایران علاقه دارید، از کتاب در تمنای باران غافل نشوید.
در بخشی از کتاب در تمنای باران میخوانیم:
اما ارتباط گاو با آب و باران زایی را میتوان در تفکرات زرتشتی جستجو کرد. در بندهشن، از «تیشتر» به عنوان یاریگر مقدس یاد شده است که یکی از صورتهایش گاو نری بود به نام «ورزاو» که در سالی خشک، به مدت ده شبانه روز باران شدیدی باراند. جز این، در یکی از سرودهای روحانی ایران باستان، به گاو «شریشوک» برمیخوریم که سمبل آب، باران و طوفان است و از آن به عنوان منبع وفور و عامل تمام خوبیها نام برده شده است. ضمن این که شریشوک در هنگامهی بارندگی، تنها مرکبی بوده که آدمیان میتوانستند به وسیلهی آن از ناحیهای به ناحیهی دیگر سفر کنند و این در دوران هوشنگ از پادشاهان پیشدادی رخ داده است.
با نگاهی به این اسطورهها و تصویری که گاو در آنان و به خصوص در حیطهی آب و بارانزایی دارد، میتوان ارتباطی معنادار میان آنها و رسم و آیین گاوروبهی مردمان کرمانشاه بافت. ضمن این که درباب این نکته نیز که چرا زنان نقش اصلی این کارزار و آیین را بر عهده دارند، باز میشود در اساطیر ایران باستان به نکتهای جالب دست یافت.
همان گونه که در بالا آمد، گاو توتم فریدون بود. فر فریدون که فری الهی بود در ریشهی نیای در کنار دریای وروکش روییده بود. «هجرگا» (پدر فرانک) برای انتقال فر به نسل خود دست به نیرنگی زد و آن این بود که به مدت سه سال ماده گاوی را واداشت تا از آبی که از ساقه نی میجوشد بنوشد. سپس شیر گاو را ابتدا به سه پسرش داد اما ناخواسته فر، به فرانک منتقل شد و از وی فریدون زاده گشت. در واقع با نگاهی اسطورهای میتوان گفت که زن در بطن خود فر آبادانی و باران را امانت دارد.
فهرست مطالب کتابمقدمه
فصل اول: موقعیت جغرافیایی ایران
ایران سرزمین کم باران
تنوع آب و هوایی ایران
رودهای ایران
ایران سرزمینی نیمه خشک
فصل دوم: آب و استوره (اسطوره)
ایزد باران و دیو خشکسالی
متن سرود تیشتر
اسطورهی آب در شاهنامه
زندهانگاری (آنمیسم) در شاهنامه
گذر از آب
گذر از آب در شاهنامه
آزمون آب
فصل سوم: جایگاه آب در اسلام
اهمیت آب در اسلام
فصل چهارم: بارانخواهی در ایران
چولی قزک
گاو در استورههای ایران زمین
بووکه وارانه (عروس باران)
باران خواهی در مازندران
باران خواهی در میان ترکمنها
آیین قبلهی دعا
چْمچه خاتون
کل الیکوسه
فصل پنجم: بارانخواهی در میان ملل دیگر
فصل ششم: آیینهای قطع باران
منابع
ادامه فهرستمشخصات کتاب الکترونیکقیمت نسخه الکترونیک
معرفی و دانلود کتاب در تمنای باران: نگاهی بر آداب، رسوم و آیینهای باران خواهی در ایران و برخی نقاط جهان | علیرضا آقایی راد