معرفی کتاب صوتی آسیاکتاب صوتی آسیا عاشقانه‌ای کوتاه از ایوان تورگنیف، نویسنده‌ی بزرگ ادبیات کلاسیک روسیه است. در این داستان با دو شخصیت روس همراه خواهید شد که پس از ملاقات در سرزمین آلمان، به یکدیگر دل می‌بازند. گفتنی‌ست که نسخه‌ی متنی اثر حاضر همراهِ دو داستان کوتاه دیگر، در قالب کتابی با عنوان «عشق اول» از سوی انتشارات فرهنگ معاصر به چاپ رسیده است.
درباره کتاب صوتی آسیا:
روسیه در قرن نوزدهم زادگاه نوابغی کم‌نظیر در عرصه‌ی ادبیات داستانی بود. برای درک بهتر این گفته، کافی‌ست به طور گذرا فهرست بزرگ‌ترین داستان‌نویسان تاریخ را از نظر بگذرانیم. آنگاه خواهیم دید که روس‌ها در این فهرست بیش از فرانسوی‌ها و انگلیسی‌ها و آلمانی‌ها نماینده دارند. اگرچه «رمان» پیش از آنکه به روسیه سفر کند، در سه کشور نامبرده نضج گرفته بود. با این حال این فرم ادبی که با دن‌کیشوتِ سروانتس در اوایل قرن 17 متولد گشت و به زعم بسیاری امروزه به مرگ خود نزدیک شده است، در سده‌ی نوزدهم در سرزمین تزاری روسیه به کمال رسید. و شگفت آنکه روسیه، در آغاز قرن نوزدهم، به لحاظ فرهنگی و سیاسی فرسنگ‌ها عقب‌تر از کشورهای اروپایی‌ای چون فرانسه، بریتانیا و آلمان بود. با این حال همین سرزمینِ عقب‌مانده‌ی فئودالی، غول‌هایی چون نیکلای گوگول، فئودور داستایفسکی، لئو تولستوی، آنتون چخوف و نیکلای لسکوف را در خود پرورش داد؛ نوابغی که هر یک به سهم خود تأثیری انکارناپذیر بر ادبیان و حتی فیلسوفان پس از خود گذاشتند.
در میان نویسندگان بزرگ ادبیات کلاسیک روسیه، ایوان تورگنیف از یک جهت چهره‌ی بسیار متفاوت و چه بسا یکه‌ای است: خالق رمان درخشان پدران و پسران، برخلاف صاحب جنگ و صلح و نویسنده‌ی جنایت و مکافات، گویی در هوای فرهنگی روسیه نفس نمی‌کشید، و بیشتر متمایل به نگرش روشنفکران و هنرمندان اروپایی (انگلیسی – فرانسوی) بود. در عالم واقع هم او بخش اعظمی از عمرش را صرف سیاحت در اروپا کرد و دلبستگی چندانی به وطن نداشت. این غیرِ روسی و حتی ضد روسی بودن ایوان تورگنیف و آثارش، اگرچه در زمان حیات نویسنده انتقادات فراوانی را از سوی ادبا و منتقدان روس متوجه او ساخت، امروز به عنوان یکی از وجوه تمایز کار او تلقی می‌شود.
گویی با مطالعه‌ی آثار تورگنیف می‌توانیم جنبه‌ای ناشناخته از اندیشه‌‌ی روسی را ببینیم. جنبه‌ای که نه چنان که در داستایفسکی می‌بینیم آتشین‌خو و سازش‌ناپذیر است، و نه آنگونه در تولستوی تشخیص می‌دهیم اشرافی‌منش و ارتودوکس؛ بلکه آرام است و موقر و منطقی. همچون یک اروپایی لیبرال قرن نوزدهم! البته اشتباه خواهد بود اگر با توجه به این توضیحات نتیجه بگیریم که در آثار ایوان تورگنیف هیچ عنصر روسی‌ای دیده نمی‌شود. برای اینکه ببینید این حرف تا چه اندازه نادرست است، به داستان کوتاه آسیا (Ashia) گوش بسپارید؛ این اثر که به قلم شیوای سروش حبیبی به فارسی برگردانده شده، عاشقانه‌ای شیرین و آرام است که نویسنده آن را در سال 1858 به رشته‌ی تحریر درآورد. آن زمان تورگنیف در آلمان و حوالی رود راین به سر می‌برد؛ جایی که رخدادهای داستانش نیز در آن به وقوع می‌پیوندد.
در آسیا به حکایت دو روسِ آلمانی‌نشین گوش خواهید سپرد: مردی که اکنون در میان‌سالی به سر می‌برد و داستان به واقع مرور خاطرات جوانیِ اوست، و دختر جوانی به نام آسیا، که زیبایی کم‌نظیرش و رفتار برانگیزاننده و مقاومت‌ناپذیرش چنان استادانه توصیف شده که خواننده یا شنونده‌ی این داستان گویی می‌تواند او را به چشم ببیند.
تورگنیف با نگارش قصه‌ی آسیا در واقع بخشی از زندگی خودش را به داستان بدل کرده است. آسیا از این جهت یکی از شخصی‌ترین نوشته‌های تورگنیف است. همانطور که گفتیم، در این کتاب عناصری وجود دارد، از جمله رفتار شخصیت مرد داستان در مواجهه با واقعیت عشق که عمیقاً رنگ و بوی روسی دارند. با این حال، در تحلیل نهایی باید گفت که این اثر نیز همچون اغلب کارهای ایوان تورگنیف، بیشتر یادآور ادبیات فرانسه و انگلستان است، تا ادبیات روسیه.
اقتباس سینمایی از کتاب صوتی آسیا:
داستان کوتاه آسیا در سال 1977 توسط ایوسیف افیموویچ خیفیتس (کارگردانِ اهل شوروی) به فیلمی سینمایی بدل شد.
کتاب صوتی آسیا مناسب چه کسانی است؟
علاقه‌مندان به داستان‌های عاشقانه و دوست‌داران ادبیات کلاسیک روسیه از گوش سپردن به کتاب صوتی آسیا حظّی وافر خواهند برد.
با ایوان تورگنیف بیشتر آشنا شویم:
ایوان تورگنیف (Ivan Turgenev) به سال 1818 در استان اریول روسیه متولد شد، و در سپتامبر 1883، جایی در حوالی پاریس دیده بر جهان فرو بست. او نویسنده‌ای نسبتاً پرکار بود و در سه حیطه‌ی رمان‌نویسی، نمایشنامه‌نویسی و مقاله‌نویسی فعالیت داشت. تورگنیف نیز مانند نویسندگان هم‌عصر و هموطنش درگیرِ مسائل سیاسی – اجتماعیِ روز، از جمله آزادی رعایای روس و لزوم واکنش به استبداد تزاری بود. با این حال آنچه در آثار او برای خوانندگان امروزی جذاب است، نگاه همدلانه‌ی او به آحاد آدمیان و البته قلم گیرا و توانایی او در تصویر کردن واقعیت از طریق روایت داستانی‌ست.
از میان آثار مشهور ایوان تورگنیف می‌توان به عناوینی چون «پدران و پسران»، «رودین» و «عشق اول» اشاره کرد.
در بخشی از کتاب صوتی آسیا می‌شنویم:
دو هفته‌ای گذشت. من هر روز به دیدن گاگین و خواهرش می‌رفتم. آسیا انگاری از من می‌گریخت اما دیگر یک بار هم اجازه‌ی شیطنت‌هایی را که طی دو روز اول آشنایی‌مان آنقدر مرا به تعجب انداخته بود، به خود نداد. انگاری غصه‌دار بود یا خجالت می‌کشید. حتی کمتر می‌خندید. من با کنجکاوی مراقبش بودم. او فرانسه و آلمانی را به روانی حرف می‌زد. اما همه چیزش حکایت از این می‌کرد که از کودکی در دامان زنی بزرگ نشده است، و تربیتش عجیب و نامتعارف بوده، و هیچ شباهتی با تربیت خود گاگین نداشته است. همه چیز گاگین با وجود آن کلاه گردِ فراخ‌لبه‌ای که بر سر می‌گذاشت، بلوزی که به رسم هنرمندان به تن می‌کرد، رنگ بزرگ‌زاده‌ای روسی داشت. مهربان و نرمخو. حال آنکه هیچ چیز آسیا به یک دوشیزه خانم نمی‌مانست.
