معرفی کتاب صوتی درآمد فلسفه‌ای برای موسیقیتأمل فلسفی در باب موسیقی قدمتی بیش از دو هزار سال دارد. پیتر کیوی، فیلسوف و موسیقی‌شناس آمریکایی، در کتاب صوتی درآمد فلسفه‌ای برای موسیقی به شرح دیدگاه و روایت خود از مسائل فلسفی مرتبط با هنر موسیقی پرداخته است. مطالعه‌ی کتاب حاضر برای مخاطب هوشیار لذتی وصف‌ناشدنی رقم می‌زند و او را به پرسش وا می‌دارد.
درباره کتاب صوتی درآمد فلسفه‌ای برای موسیقی
موسیقی را به شیوه‌های گوناگونی تعریف کرده‌اند؛ از میان این تعاریف متعدد، یکی بسیار به جان می‌نشیند: «موسیقی بیان احساسات به مدد اصوات و صداها است». حال این هنر ارجمند و اصیل چگونه به بیان احساسات آدمی می‌پردازد؟ پرسش از چیستی موسیقی و ماهیت تجربه‌ی شنیداری «فلسفهی موسیقی» نامیده می‌شود.
بیش از دو هزار سال است که متفکران در باب موسیقی و ماهیت آن اندیشیده‌اند و تلاش خود را به کار بسته‌اند تا از منظری فلسفی به این هنر بنگرند. رساله‌ی ضیافت را در نظر آورید؛ افلاطون در این رساله از زبان اریکسیماخوسِ پزشک به موسیقی پرداخته است. اریکسیماخوس عقیده دارد پزشکی نیز همچون موسیقی که بین صداهای زیر و بم هماهنگی ایجاد می‌کند، وظیفه دارد تا عناصر متقابل را در تن آدمی به تعادل برساند. هارمونی و هماهنگی میراث فیثاغوری‌ست که افلاطون در رساله‌ی خویش به آن توجه داشته است.
کتاب درآمد فلسفه‌ای برای موسیقی (Introduction to a Philosophy of Music) بیش از آن که درآمدی بر فلسفهی موسیقی باشد، تفسیر شخصی پیتر کیوی (Peter Kivy) است از فلسفهی هنر موسیقی. به عبارت دقیق‌تر، او در اثر حاضر به شرح فلسفهی خودش درباره‌ی موسیقی می‌پردازد. از این روی، بی‌راه نیست اگر این کتاب را «درآمدی بر روایت پیتر کیوی از فلسفهی موسیقی» بنامیم. بااین‌وجود از آن جا که کیوی در اثر خویش به تاریخ زیبایی‌شناسی موسیقی نیز پرداخته، کتاب درآمد فلسفه‌ای برای موسیقی می‌تواند به عنوان کتاب درسی نیز مورد استفاده قرار گیرد.
کتاب نام‌برده اولین بار در سال 2002 منتشر و با استقبال گسترده‌ی مخاطبان و منتقدان مواجه شد. مجله زیبایی‌شناسی بریتانیا در وصف این کتاب و نگارنده‌اش چنین می‌نویسد: «پیتر کیوی تأثیرگذارترین و پرکارترین نویسنده در زمینه فلسفه موسیقی در سنت تحلیلی است. او درآمدی خواندنی بر فلسفهی موسیقی نوشته که برای مطالعه‌ی آن نیازی به دانستن اصطلاحات موسیقیایی ندارید. اثر حاضر، یکی از ارزشمندترین آثار برای کسانی‌ست که می‌خواهند کتابی دقیق با موضوع فلسفه موسیقی مطالعه کنند.»
خوب است اشاره کنیم کامران غبرایی این اثر را به فارسی برگردانده و نشر جیحون آن را به صورت کتابی صوتی منتشر کرده است. دادبه دادمهر و هوتن شاطری‌پور خوانش این اثر شنیدنی را بر عهده داشته‌اند.
در نکوداشت کتاب صوتی درآمد فلسفه‌ای برای موسیقی
– کتاب کیوی اگرچه یک کتاب درسی نیست، اما تاریخ زیبایی‌شناسی موسیقی از افلاطون به بعد را به‌خوبی پوشش می‌دهد و بنابراین می‌تواند به راحتی در کلاس‌های فلسفه موسیقی مورد استفاده قرار گیرد. (فصلنامه فلسفی)
کتاب صوتی درآمد فلسفه‌ای برای موسیقی مناسب چه کسانی است؟
اگر به مطالعه‌ی کتاب‌های فلسفی علاقه‌مند هستید، شنیدن کتاب صوتی درآمد فلسفه‌ای برای موسیقی را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
با پیتر کیوی بیشتر آشنا شویم
پیتر کیوی موسیقی‌شناس، فیلسوف و نوازنده‌ی آمریکایی‌ست. او در رشته‌های فلسفه و موسیقی‌شناسی تحصیل کرده و به عنوان یکی از پرکارترین نویسندگان در زمینه‌ی فلسفهی هنر و به ویژه فلسفهی موسیقی به شمار می‌آید. در ایران نیز چندین مقاله و دو کتاب از او به زبان فارسی منتشر شده است: «درآمد فلسفه‌ای برای موسیقی» و «فلسفه‌های هنر».
در بخشی از کتاب صوتی درآمد فلسفه‌ای برای موسیقی می‌شنویم
مک‌کلیری در دفاع از رأی روایت‌محورش درباره‌ی «سمفونی چهارم» چایکوفسکی و آن فرازنواخت‌های «آشکارا همجنس‌خواهانه‌اش» بارها و بارها به سراغ نکته‌ای می‌رود که امروز تا حدودی به واسطه‌ی زندگینامه‌های چایکوفسکی پذیرفته شده و آن این‌که چایکوفسکی همجنس‌خواه بوده است. با توجه به این نکته و نکته‌های پذیرفته‌شده‌ی دیگر در زندگی این آهنگ‌ساز، قاعدتاً باید دست‌کم احتمالش را بدهیم که چایکوفسکی واقعاً می‌خواسته تا در سمفونی‌اش داستانی از توقعات پدری و اسارت زناشویی‌اش را بازگو کند. یعنی قاعدتاً احتمال این‌که این داستان زندگی خودش باشد، بیشتر است تا این‌که اصلاً چنین امری برایش موضوعیت نداشته است.
شرودر هم به همین سان می‌کوشد تا خوانش فلسفی خود را از هایدن تا اندازه‌ای با ممکن جلوه دادن چنین نیتی در ذهن هایدن موجه سازد و در این راه، ابتدا نشان می‌دهد که هایدن با آثار فلسفی زمانه‌اش به خوبی آشنا بوده است. بدیهی است که اگر چنین نمی‌بود، اصلاً با عقل جور درنمی‌آمد که تصور کنیم او به خودی خود چنین نیت‌هایی در ذهن داشته و آن‌ها را در کالبد سمفونی‌هایش گنجانده است، چراکه او نابغه‌ای در ساحت موسیقی بود، نه فیلسوفی کارکشته.
من تلاش مک‌کلیری و شرودر را در پذیرفتنی نمایاندن نقدشان به هیچ روی پذیرفتنی نمی‌یابم. هیچ وقت قانع نشدم که واقعاً چایکوفسکی می‌خواسته تا داستان جنسیت‌محور خانم مک‌کلیری را روایت کند، یا هایدن قصد داشته تا در «سمفونی 83» خود همان نظریه‌ی شرودر را بازبنماید. لیکن خواننده را فرا می‌خوانم تا خود با خواندن متن‌های مک‌کلیری و شرودر، در این باب، تصمیم بگیرد. فارغ از این‌که نیت چایکوفسکی و هایدن همان بوده که این دو منتقد می‌گویند، تغییری در روش و کار ما پیش نمی‌آید.
معرفی و دانلود کتاب صوتی درآمد فلسفه‌ای برای موسیقی | پیتر کیوی | انتشارات جیحون
