معرفی کتاب صوتی زال و رودابه: مجموعه داستان‌های شاهنامه – جلد سومدر کتاب صوتی زال و رودابه شنونده‌ی یکی از زیباترین داستان‌های عاشقانه‌ی کتاب بزرگ شاهنامه، اثر ابوالقاسم فردوسی خواهید بود. توضیح ابیات دشوار موجود در متن و برگردان آن‌ها به نثر امروزی، به قلم محسن دامادی صورت گرفته است.
درباره کتاب صوتی زال و رودابه:
شاهنامه (Shahnameh) شاهکار بی‌بدیل زبان و ادب فارسی، و از برترین آثار حماسی تاریخ است. به راستی که عظمت شاهکار فردوسی (Ferdowsi) به مراتب بیشتر از تمام دیگر حماسه‌های جهان، از جمله کتاب‌های ایلیاد و اودیسه است. فردوسیِ حکیم با سرایش کتاب شاهنامه، تاریخ و اسطوره را در قالب اثری واحد درهم آمیخت، و عناصر فرهنگ ایران باستان را از مجرای روایت قصه‌هایی پرکشش و کهنگی‌ناپذیر در اختیار نسل‌های پس از خود گذاشت. از جایگاه والای ابوالقاسم فردوسی و شاهنامه‌ی او هر چه بگوییم و بگویند کم است.
حق آن است که تصریح کنیم هر ایرانی‌ای به نوعی مدیون حکیم طوس است، و حداقلْ کاری که برای ادای دِین خود به وی می‌تواند انجام دهد، مطالعه‌‌ی شاهنامه و تأمل در آن است. امری که البته برای افرادی که آشنایی کافی با ادبیات کلاسیک ندارند، اندکی دشوار می‌نماید. هر چه نباشد قرن‌ها از سرایش شاهنامه گذشته، و طبیعی است که زبان آن برای مخاطب غیرمتخصص امروزی اندکی سنگین و فهم‌ناپذیر به نظر رسد.
برای رفع این مشکل، نویسندگان و محققانی چون محسن دامادی (Mohsen Damadi) اقدام به امروزی‌سازی متن شاهنامه از طریق بازنویسی آن کرده‌اند. کتاب صوتی زال و رودابه که اکنون پیش روی شماست، سومین مجلد از مجموعه داستان‌های شاهنامه است که محسن دامادی با چنین رویکردی روانه‌ی بازار نشر کرده است. ساختار کتاب به این نحو است که ابتدا بخشی از داستان به زبان ساده و امروزی روایت می‌شود، و پس از آن ابیات موجود در متن شاهنامه که مربوط به آن بخش است ارائه می‌گردد. به این ترتیب، مخاطب ضمن دنبال کردن داستان بی‌هیچ دشواری، ارتباط خود با متن اصلی را نیز قطع‌شده نمی‌یابد.
داستان زال و رودابه یکی از دلکش‌ترین بخش‌های شاهنامه است؛ روایتی از دلدادگی پهلوان ایرانی، زال، به دختری زیبا به نام رودابه که به سرزمینی بیگانه تعلق دارد. این داستان، به زعم بسیاری از صاحب‌نظران، عاشقانه‌ای درخشان است که نظیرش را در ادبیات و زبان کمتر قومی میتوان یافت.
با ابراز این آرزو که گوش سپردن به نسخه‌ی صوتی داستان زال و رودابه را تجربه‌ای لذت‌بخش و مطلوب بیابید، مطلب مختصر خود را به پایان می‌بریم.
کتاب صوتی زال و رودابه مناسب چه کسانی است؟
علاقه‌مندان به ادبیات کلاسیک فارسی مخاطبین اصلی مجموعه داستان‌های شاهنامه‌اند.
با محسن دامادی بیشتر آشنا شویم:
وی نویسنده، کارگردان و فیلمنامه‌نویس است. از آثار سینمایی او میتوان به عناوینی چون «همه چی عادیه، هما کی میاد، قبرستان غیرانتفاعی، یک اشتباه کوچولو» اشاره کرد. همچنین، در میان آثار ادبی او میتوان از اسامی‌ای چون «افسانه یک نجیب زاده ایرانی، کافه کلاچ، چگونه داستان را به فیلم‌نامه تبدیل کنیم» نام برد.
در بخشی از کتاب صوتی زال و رودابه می‌شنویم:
سخنان مرد چنان شوری به دل زال انداخت که هوش از سر او رفت. شب نیز خواب به چشم او نیامد. زالِ پهلوان، رودابه را ندیده دل به او باخت. طوری در فراق او غمگین بود، انگار سوگوار عزیزی باشد.
برآورد زال را دل به جوش
چنان شد کزو رفت آرام و هوش
شب آمد در اندیشه بنشست زار
به نادیده بر شد چنان سوگوار
مهراب در مهمانی از زال تمنایی کرده و گفته بود: آرزویی دارم که برآورده کردن آن برای تو دشوار نیست. از زال خواسته بود اکنون که در کابل است، خانه‌ی او را نورانی کند تا میزبان او باشد.
مرا آرزو در زمانه یکی‌ست
که آن آرزو بر تو دشوار نیست
که آیی به شادی برِ خانِ من
چو خورشید روشن کنی جانِ من…
