معرفی کتاب والدین سمیکتاب والدین سمی نوشته‌ی سوزان فوروارد، به آسیب‌های جسمی و روانی ناشی از رفتارهای اشتباه والدین و راهکارهای درمان آن می‌پردازد. این اثر که از پرفروش‌های نیویورک تایمز به شمار می‌آید، راهنمایی مناسب برای فرهنگ‌سازی و ارتقا دانش فرزندپروری است و به شما کمک می‌کند خود را از الگوهای مایوس‌کننده رابطه با والدینتان رها کنید و روزهایی تازه از زندگی را برای خود رقم بزنید.
درباره کتاب والدین سمی
مهارت‌هاى والدگری به‌عنوان یکى از مهم‌ترین ارکانى که سلامت نسل بشر و جامعه شدیدا به آن وابسته است، همواره بسیار مورد کم‌توجهى قرار گرفته است و بر این اساس روش تربیتى اغلب والدین نه براساس دانش و آموزش صحیح، بلکه بر پایه‌ى اصول تجربى، احساسى یا باورها و آموخته‌هاى غلط و کهنه است. نوع بشر تاکنون دیگر باید به این نتیجه‌ى آشکار رسیده باشد که تا وقتى زنان و مردان به شعور و دانش کافى براى ایفاى نقش والدینى مبتنى بر علم و آگاهى نرسیده باشند، جامعه به سلامت روانى نخواهد رسید؛ یعنى والدینى که به‌خوبى با اسکلت روانى کودک و اصول صحیح تربیت فرزندان آشنا باشند و تأثیر رفتارهاى متقابل بین والد و فرزند را بدانند.
از سوى دیگر، مفهوم «پدر و مادر» در بسیارى از فرهنگ‌ها آنچنان در زر ورق احترام پیچیده شده که نقد و بررسى وظایف و مهارت‌هاى والدینى همواره با احساس گناه همراه بوده است. در بسیارى از جوامع مفهوم «پدر و مادر» به‌نوعى حکم تابو را دارد و گویى فراموش شده است که والدین نیز مثل همه‌ى انسان‌ها مى‌توانند داراى نقایص و سستى‌هایى باشند، چرا که بسیارى از آن‌ها ممکن است زیر نظر پدر و مادرى ناآگاه، بیمار و خودشیفته رشد کرده باشند و درنتیجه در شیوه‌هاى فرزندپرورى‌شان دچار اشتباهات و تقصیرات عمده‌اى شوند که به روح و جسم کودک آسیب‌هاى زیادى وارد مى‌آورد.
حس پدر یا مادر بودن هرچند مى‌تواند حسى غریزى باشد، ولى از سویى مانند هر حس غریزى دیگرى مى‌تواند تحت تأثیر شرایط محیطى و تربیت و امکانات قرار گیرد. مادرى که بعد از جدایى از همسر، فرزندانش را نیز براى همیشه ترک مى‌کند و آن‌ها را از هر محبت و حمایتى محروم مى‌سازد، یا پدرى که به دلیل اعتیاد و وابستگى موادمخدر و یا الکل، اغلب فرزندانش را مورد حمله و تحقیر و آزار قرار مى‌دهد، نمونه‌هاى بارزى از چربیدن عوامل محیطى و شرایط زندگى بر غرایض مادرى و پدرى است. پس باید پا را فراتر گذاشت و با مطرح کردن معضلات، به‌دنبال راه‌حل‌هاى مناسب براى کاهش آثار مخرب ناشى از آن‌ها بود.
اگر شما در کودکى تحت فشارهاى روانى و آزار ناشى از بدرفتارى‌هاى والدین بوده‌اید، باید بدانید که مجبور نیستید این کاسه‌ى زهر به ارث رسیده از والدینتان را همواره در درونتان نگه دارید و آن را با خود حمل کنید، بلکه راهبردهاى متعددى براى رهایى از این میراث شوم وجود دارد که سوزان فوروارد (Susan Forward) در کتاب والدین سمی (Toxic Parents) شما را با آن‌ها آشنا خواهد کرد تا بتوانید از گذشته تلخ خود عبور کنید و زندگی تازه‌ای را برای خود بسازید.
لازم است بگوییم تمرکز این کتاب نه بر والدین، بلکه بر خود شماست و آنچه در این کتاب به آن پرداخته می‌شود این امید واهى نیست که والدین شما به‌گونه‌اى معجزه‌آسا تغییر خواهند کرد، بلکه هدف تغییر در نگرش شما و آگاه کردنتان از این واقعیت مهم است که مى‌توانید خود را از بند اسارت تأثیر و نفوذ قدرت این میراث تلخ و آثار آن نجات دهید. براى این کار همه‌ى آنچه احتیاج دارید، تصمیم و اراده است و دیگر اینکه نسبت به مشکلتان بینش کافى داشته باشید.
کتاب والدین سمی به دو بخش عمده تقسیم شده است. در بخش اول به بررسى این مطلب پرداخته می‌شود که انواع والدین سمى به چه صورت‌هایى رفتار مى‌کنند. در این بخش رفتارهایى بررسى می‌شود که والدین سمى به فرزندانشان در کودکى آسیب رسانده‌اند یا هنوز هم به آنان در بزرگسالى صدمه مى‌زنند. مطالعه‌ى این بخش به شما کمک مى‌کند که براى درک بخش دوم آمادگى بیشترى داشته باشید.
در بخش دوم شیوه‌هایى رفتارى را خواهید آموخت که شما را قادر به برقرارى رابطه‌اى متعادل با والد یا والدین سمى‌تان مى‌کند که در آن شما خود هدایت‌کننده‌ى رفتارها و احساساتتان هستید، نه آسیب‌هاى ناشى از رفتارهاى آنان. اصول و روش‌هاى درمانى موجود در این کتاب تقریبا به‌طور یکسان براى همه‌ى فرزندان والدین سمى قابل استفاده است.
نکوداشت‌های کتاب والدین سمی
– من سوزان فوروارد را از مهم‌ترین درمانگران عصر کنونی می‌دانم. (جان برادشاو، نویسنده کتاب وقتی شرم بیمار می‌کند)
– کتابی پویا، قدرتمند و تاثیرگذار. این اثر درک خوبی به شما ارائه می‌دهد و واقعا می‌تواند نجات دهنده زندگی باشد. (ابیگل ون بورن)
کتاب والدین سمی مناسب چه کسانی است؟
والدین از بدو تولد بذرهاى عواطف و احساسات را در درون ما مى‌کارند که حاصلش در بزرگسالى رفتارهاى ما را تشکیل مى‌دهد. در بعضى خانواده‌ها این بذرها دانه‌هاى عشق و احترام و استقلال هستند اما در برخى دیگر بذر ترس، نفرت یا احساس گناه است.
اگر شما در خانواده‌اى از نوع دوم پرورش یافته‌اید، این کتاب برایتان مفید خواهد بود زیرا همچنانکه رشد مى‌کنیم، این بذرها در ما به علف‌هایى هرز تبدیل مى‌شود که روح و روانمان را دربرمى‌گیرد و در اعتمادبه‌نفس، شغل و همچنین روابطمان با همسر، فرزندان و اطرافیانمان تأثیر مخرب دارد. هدف از نگارش این کتاب این است که به شما کمک شود تا بتوانید این علف‌هاى هرز را شناسایى و ریشه‌کن کنید.
همچنین اگر پدر و مادر هستید و نگران شیوه‌ی تربیت فرزندتان هستید، خواندن کتاب والدین سمی برایتان بسیار مفید و کاربردی خواهد بود.
با سوزان فوروارد بیشتر آشنا شویم
سوزان فوروارد یکی از مشهورترین روان‌درمانگران معاصر است که در بسیاری از کلینیک‌های کالیفرنیا فعالیت می‌کند. سوزان فوروارد در کنار این حرفه، به نوشتن تجربیات خود در قالب کتاب نیز می‌پردازد. از او تاکنون آثار بسیاری منتشر شده که به فارسی نیز ترجمه شده‌اند. از میان این آثار می‌توان به «باج‌خواهی عاطفی» و «مادران سمی و پدران زن‌ستیز» اشاره کرد.
در بخشی از کتاب والدین سمی می‌خوانیم
احتمالاً براى همه‌ى ما پیش آمده که احساس کنیم دلمان مى‌خواهد فرزند خاطى خود را کتک بزنیم، به‌خصوص زمانى‌که بچه‌اى بیش از حد گریه کند یا نق بزند یا خرابکار و ناسازگار باشد. اما در برخى از موارد این رفتار بچه نیست که ما را ترغیب به کتک زدن او مى‌کند. درواقع اضطراب، فشار روانى و خشم والدین عامل تنبیه فرزند است و گاهى مى‌بینیم کودکى بى‌دلیل کتک مى‌خورد، مانند کیت در نمونه‌ى قبلى که پدرش بعد از هر دعوا با مادرش به سراغ او مى‌رفت و به وحشیانه‌ترین شکل کتکش مى‌زد، یعنى بدون اینکه ارتباطى به رفتار کودک داشته باشد. بسیارى از والدین در برابر احساس نیاز به تنبیه بدنى فرزندشان مقاومت مى‌کنند، اما متأسفانه عده‌اى هم توان کنترل این حس را در خود ندارند و به تنبیه جسمى فرزند خود به درجات متفاوت اقدام مى‌کنند.
در تحقیقاتى درباره‌ى والدین بدرفتار که اقدام به تنبیهات بدنى کودک مى‌کنند، مشاهده شد که اغلب این دسته از والدین خصوصیات شخصیتى مشابهى را دارا هستند. نخستین وجه تشابه آن‌ها این است که در کنترل خشم خود بسیار ضعیفند. آن‌ها از تنبیه و آزار جسمى فرزندانشان براى تخلیه‌ى احساسات منفى خود نظیر خشم و ناکامى و نظایر آن استفاده مى‌کنند. آن‌ها از اینکه بدرفتارى‌ها و تنبیهاتشان چه تأثیر مخربى در فرزندانشان مى‌گذارد، یا بى‌اطلاعند یا براى‌شان اهمیتى ندارد. این‌گونه واکنش‌هاى خشن در آن‌ها اغلب به‌طور خودکار در جهت تخلیه‌ى استرس صورت مى‌گیرد. دیگر اینکه آن‌ها بیشتر از خانواده‌هایى مى‌آیند که خود در آن تنبیه بدنى شده‌اند.
معمولاً رفتارهاى بزرگسالان انعکاسى از رفتارى است که در کودکى و نوجوانى با آن‌ها شده و در بیشتر موارد الگوى یادگیرى آن‌ها فردى بدرفتار بوده است.
فهرست مطالب کتابمقدمه‌ى مترجم
مقدمه
بخش اول: والدین سمى
1: والدین خداگونه/ افسانه‌ى والدینى بى‌عیب و نقص
2: والدین بى‌کفایت/ «صرفا چون شما اهمیت نمى‌دهید، به این معنا نیست که آسیب ندیده‌اید.»
3: والدین سلطه‌جو/ «چرا نمى‌گذارند مستقل شوم؟»
4: والدین معتاد/ «هیچ‌کس در این خانواده الکلى نیست.»
5: والدین بدزبان/ زخم‌ها و کبودى‌هاى درونى
6: والدین کتک‌زن/ زخم‌ها و کبودى‌هاى بیرونى
7: والدین متجاوز/ نهایت خباثت و خیانت
8: نظام خانواده/ چرا والدین این‌گونه رفتار مى‌کنند؟
بخش دوم: کنترل زندگى‌تان را در دست بگیرید
رسالت نیمه دوم کتاب
9: شما مجبور نیستید ببخشید
10: «من دیگر بزرگ شده‌ام. پس چرا هنوز در برابر والدینم احساس کودکى مى‌کنم؟»
11: معنا بخشیدن به خویشتن خویش
12: مسئول واقعى چه کسى است؟
13: اقدام شجاعانه: مواجهه
14: التیام از جراحات روانى ناشى از سوءاستفاده‌هاى جنسى
سخن آخر: از توهم تغییر والدینتان بیرون بیایید
معرفی و دانلود کتاب والدین سمی | سوزان فوروارد | انتشارات لیوسا
